काठमाडौं, २५ मंसिर। प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा दुवैमा समानुपातिकतर्फ जितेका राजनीतिक दलले आ–आफ्ना उम्मेदवारको नामावली निर्वाचन आयोगमा बुझाएका छन्।
दलहरूले अबको दुई दिनभित्र समानुपातिक सूचीमा संशोधन गर्न सक्नेछन्। निर्वाचन आयोगले बिहीबार दलहरुलाई पत्राचार गर्दै उम्मेदवारको नामावली बुझाउन तीन दिनको समय दिएको थियो। दलहरूले यसअघि आयोगमा बुझाएको समानुपातिक सूचीबाट छान्नुपर्छ। समानुपातिक उम्मेदवार छनोट गर्दा, दलहरूले नियमहरू पालना गर्न आवश्यक छ। दलहरूले अनियमित रूपमा नामहरू चयन गर्न सक्दैनन्।
नेकपा एमाले र नेकपा माओवादी केन्द्रले केन्द्रीय समितिबाट नाम अनुमोदन गरेपछि आ–आफ्ना उम्मेदवार निर्वाचन आयोगमा बुझाएका छन्।
समानुपातिक निर्वाचन प्रणाली अन्तर्गत प्रतिनिधिसभाका लागि १ सय १० र प्रदेश सभाका लागि २ सय २० जना उम्मेदवार निर्वाचित भएका छन्।
संविधानले संसदमा ३३ प्रतिशत महिला प्रतिनिधित्वको प्रत्याभूति गरेको छ। यसको मतलब यदि पार्टीहरूले प्रतिनिधिसभा अन्तर्गत पर्याप्त संख्यामा महिला उम्मेदवारहरूको जित सुनिश्चित गर्न सक्दैनन् भने, तिनीहरूले आफ्नो समानुपातिक सूचीबाट आवश्यक संख्या उठाउनु पर्छ।
नेपाली कांग्रेसले समानुपातिक निर्वाचन प्रणाली अन्तर्गत प्रतिनिधि सभाका निर्वाचित सदस्यहरुको नामावली बुझाएको छ। हालै सम्पन्न प्रतिनिधिसभाको निर्वाचनमा पार्टीले समानुपातिक प्रणाली अन्तर्गत ३२ सिट जितेको छ।
छानिएका सदस्यहरुको नामावलीमा २९ जना महिला र तीन जना पुरुष रहेका छन्।
समानुपातिक अन्तर्गत छनोट भएका पुरुष सदस्यहरुमा पार्टीका सहमहासचिव जीवन परियार, प्रवक्ता डा प्रकाशशरण महत र विमलेन्द्र निधि रहेका छन्।
त्यस्तै समानुपातिक अन्तर्गत छनोट भएका महिला सदस्यहरुमा अम्बिका बस्नेत, सरिता प्रसाईं, आरजु राना देउवा, ईश्वरी न्यौपाने, प्रतिमा गौतम, मञ्जु खाँण, रमा कोइराला पौडेल, कान्तिका सेजुवाल, मैना रावल कार्की, सरस्वती बाजीमाया, लिलादेवी बोखिम (लिम्बू), सीता कुमारी राणा, सुशीला थिङ, सपना राजभण्डारी, माया राई, कुसुम थापामगर, मनोरमा शेरचन, नगिना यादव, मुक्ताकुमारी यादव, चन्द चौधरी, संगीता मण्डल, निनु कुमारी कर्ण, शान्ति विक, रुपा विक, सीता मिजार, आशा विक, कल्पना चौधरी, बिना कुमारी थानेत र जबेदा खातुन जगा रहेका छन्।
एमालेले २२ जना महिला, कांग्रेसले २९ र माओवादी केन्द्रले १२ जना महिलालाई चयन गरेको छ।
नेकपा एमालेले आदिवासी जनजाति समूह अन्तर्गत देवीप्रसाद भट्ट चन्द, हेमराज राई, कालुराम राई, नैनकला थापामगर, सूर्यकुमारी श्रेष्ठ, उर्मिला थेवे, ईश्वर घर्ती, राणाकुमारी बालमपाकीमगर, शान्ति श्रेष्ठ र सरस्वती सुब्बालाई छनोट गरेको छ।
खस आर्य समूहबाट रघुजी पन्त, एकनाथ ढकाल, दयालबहादुर शाही, मेनुका कुमारी पोखरेल, सरिता भुसाल, शोभा ज्ञवाली, बिजुला रायमाझी, निर्मला कोइराला, सम्झना थपलिया, दीपा शर्मा र सुनिता बराल छनोट भएका छन्।
त्यस्तै समूहबाट क्लस्टर अन्तर्गत अश्माकुमारी चौधरी र शान्ति चौधरी छनोट भएकी छन्। दलित समूहबाट ईश्वरबहादुर रिजाल, प्रभु हजारा पासवान, चन्द्रबहादुर विश्वकर्मा, रुक्मणी राणा बराइली र हर्कमाया विश्वकर्मा छनोट भएका छन्। मधेसी समूहबाट गंगाप्रसाद यादव, अमृतराज लालवंशी, बिना देवी, अमृतादेवी अग्रहरी र प्रतीक्षा तिवारी मुखिया र मुस्लिम समूहबाट सराज अहमद फराखी छनोट भएका छन्।
एमाले नेता पृथ्वीसुब्बा गुरुङले सञ्चारकर्मीलाई समानुपातिक उम्मेदवारको नाम पढेर सुनाएका थिए।
नेकपा-माओवादी केन्द्रबाट छनोट भएका १४ समानुपातिकत उम्मेदवारमध्ये १२ जना महिला र दुई जना पुरुष छन्। जसमा आदिवासी जनजाति समूहका दुर्गा राई, मीना तामाङ, उर्मिला माझी पौडेल, छिरिङ ल्यामु तामाङ रहेका छन्। खस आर्य समूहकाबाट हितराज पाण्डे, ज्ञानु बस्नेत सुवेदी, विमला सुवेदी र नारायणी शर्मा रहेका छन्। थारु समूहकी रुपा सोशी चौधरी रहेकी छिन्। दलित समूहका रणेन्द्र बराली र सुशीला श्रीपाली ठकुरी रहेका छन्। मधेसी समूहबाट मीना यादव र उमरावती देवीछनोट भएका छन् भने पिछडिएको क्षेत्रकी कल्पना मिया छनोट भएकी छिन्।
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीले पनि १३ सबै जनसंपर्क उम्मेदवारको नाम छनोट गरेको छ। दलित समूहबाट सन्तोष परियार र शिव नेपालीलाई पार्टीले छनोट गरेको छ। ढाका कुमार श्रेष्ठ, इन्दिरा राणा मगर र सुमना श्रेष्ठ आदिवासी जनजाति समूह अन्तर्गत छन। खस आर्य समूहमा चन्द कार्की, डोलप्रसाद अर्याल, निशा डाँगी र बिनिता कठायत छन्। मधेसी समूहमा लक्ष्मी तिवारी र मनिष झा छन्। त्यसैगरी, पार्टीले थारु समूहबाट अशोककुमार चौधरी र मुस्लिम समूहबाट असिम शाहलाई चयन गरेको छ।
प्रतिनिधिसभा र प्रदेश सभामा १४ राजनीतिक दलले समानुपातिक सिट जितेका छन्।
प्रतिनिधिसभामा नेपाली कांग्रेस, एमाले, नेकपा माओवादी केन्द्र, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी, राप्रपा, जनता समाजवादी पार्टी नेपाल र जनमत पार्टीलगायत सात दलले समानुपातिक सिट जितेका छन्।
राप्रपाले खस आर्य समूहबाट पशुपति शमशेर जबरा, रोशन कार्की र गीता बस्नेत, आदिवासी जनजाति समूहबाट बुद्धिमान तामाङ र बिना लामा तथा मधेसीबाट बिना जयस्वाल र दलित समूहबाट अनीशा नेपालीलाई छनोट गरेको छ।
निर्वाचनमा पाँच सिट जितेको जनमत पार्टीले पनि जनसंपर्क उम्मेदवारको सूची बुझाएको छ। पार्टीले मधेसी समूहबाट अनिता साह, आदिवासी समूहबाट सोनु मुर्मु र विनिताकुमारी सिंह, मुस्लिम समूहबाट अब्दुल खान र खस आर्य समूहबाट गोमा सापकोटालाई चयन गरेको छ।