काठमाडौं, १२ पुष। माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल नेकपा एमाले र अन्य दलको समर्थनमा प्रधानमन्त्री बनेको भोलिपल्टै नेपाली कांग्रेसका नेताहरुले आफ्नो पार्टीका सभापति एवं तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले सत्तारुढ गठबन्धनलाई बचाउन नसकेको र पार्टीलाई अनिश्चित भविष्यतर्फ धकेलेर रणनीतिक गल्ती गरेको आरोप लगाएका छन्।
नयाँ संसद्को कार्यकालको पहिलो आधामा दाहाललाई प्रधानमन्त्री बन्न दिने पार्टीका सहकर्मी रामचन्द्र पौडेललगायतको सुझावलाई देउवाले बेवास्ता गरेपछि आइतबार कांग्रेस नेतृत्वको गठबन्धनसँगको सम्बन्ध तोडेर दाहाल नेकपा एमालेको क्याम्पमा प्रवेश गरेका थिए।
एमाले नेतृत्वको नयाँ गठबन्धनमा माओवादी केन्द्र सहित राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी, राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी, नागरिक उन्मुक्ति पार्टी, जनमत पार्टी, जनता समाजवादी पार्टी र केही स्वतन्त्र सांसद छन्।
राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले सोमबार दाहाललाई सपथ ग्रहण गराएसँगै उनले तत्कालै आठ सदस्यीय मन्त्रिपरिषद् घोषणा गरेका हुन्।
कांग्रेसमा नेताहरूले देउवा गुटका सदस्य उनकी पत्नी आरजु देउवा राणा, ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्की, विमलेन्द्र निधि र पार्टी प्रवक्ता प्रकाशशरण महतलगायतले देउवालाई भ्रमित गरेको आरोप लगाएका छन्।
तर देउवा निकट एक नेताले केही दिनदेखि बालुवाटारमा जारी राजनीतिक झगडामा आरजु संलग्न नभएको बताउँदै पार्टीका अन्य सदस्यले देउवालाई गलत निर्णय गर्न प्रोत्साहन गरेको आरोप लगाए।
‘मैले पटक–पटक देउवालाई पदबाट हटाउने कम्युनिस्टहरूको योजना भनेँ तर उनले मेरो कुरा सुनेनन्,’ पौडेलले भने, ‘अहिले राष्ट्रपतिदेखि प्रदेश सरकारसम्म सबै गुमाएका छौं।
काङ्ग्रेसका एक नेताले देउवाकी श्रीमती आरजु र केही विदेशी शक्तिलाई ‘पराजय’को दोष लगाए।
नयाँ राजनीतिक घटनाक्रमपछि कांग्रेसका केही नेताहरूले देउवालाई पार्टी सभापतिबाट राजीनामा दिनुपर्ने सुझाव दिएका छन्। केन्द्रीय कार्यसमिति र पार्टी संसदीय बैठक बोलाउन पनि आह्वान बढ्दै गएको नेताहरुले बताएका छन्।
‘संसदमा सबैभन्दा ठूलो दल भएर पनि कांग्रेसले सत्ता गुमायो। निराशाजनक असफलताको लागि पार्टी नेतृत्व मात्र जिम्मेवार छ,’ प्राध्यापक तथा पूर्वराजदूत लोकराज बरालले भने। ‘अन्य देशमा पार्टीको नेताले जिम्मेवारी लिन्छ र तुरुन्तै राजीनामा दिने गर्छ, तर नेपाली नेताहरूबाट हामी त्यस्तो अपेक्षा गर्दैनौं।
कांग्रेसका केही नेताले दाहालले ‘गठबन्धन संस्कृति’ तोडेर संसदीय लोकतन्त्रको मर्मविपरीत काम गरेको बताएका छन्।
‘परिस्थितिले गम्भीर प्रश्न खडा गरेको छः देउवाको नेतृत्वमा भएको गठबन्धनले किन काम गरेन। हामी सबैले यसको जवाफ खोज्नुपर्छ,’ कांग्रेसका अर्का वरिष्ठ नेता डा शेखर कोइरालाले भने।
‘अब नेपाली कांग्रेससँग नयाँ सोच र दृष्टिकोणका साथ ऊर्जावान र एकताबद्ध भएर अगाडि बढ्नुको विकल्प छैन। विज्ञप्तिमा कोइरालाले दुःखी हुनुपर्ने कारण नभएको बताए।
पार्टीमा असन्तुष्ट कोइराला-थापा क्याम्पका निकट नेता गुरुराज घिमिरेले भने: “देउवाले नैतिकताको आधारमा पार्टी सभापति र संसदीय दलको नेता दुवैबाट राजीनामा दिनुपर्छ।”
तर देउवा निकटका सांसद रामहरि खतिवडाले देउवाले पार्टी सभापतिबाट राजीनामा दिनुपर्ने सुझावलाई अस्वीकार गरेका छन्। “उनले किन राजीनामा दिनुपर्छ? साथै म विशेष सम्मेलनको आवश्यकता देख्दिन। आगामी केन्द्रीय कमिटीमा पनि मुद्दा उठ्नेछन्, तर देउवाले कुनै पनि दबाबलाई पार गर्नेमा म विश्वस्त छु।”
