काठमाडौँ, ३१ असार। हालैको मुद्राको उतारचढावले पर्यटन उद्योगमा विनिमय दरको प्रभावले मिडिया हलचल पैदा गरेको छ किनकि सैद्धान्तिक रूपमा कमजोर मुद्रा देशमा विदेशी पर्यटकहरु आकर्षित हुन्छन।
होटल एशोसिएसन नेपालका वरिष्ठ उपाध्यक्ष विनायक शाहले भने, “हाम्रा विदेशी पाहुनाहरूमध्ये अधिकांश भारतीय नागरिक भएकाले र नेपाली रुपैयाँ भारतीय मुद्रासँग जोडिएको हुनाले डलर बलियो भएकाले खासै सकारात्मक प्रभाव पार्ने अपेक्षा गरेका छैनौँ ।” अमेरिका र युरोपका आगन्तुकहरूले बहुमूल्य डलर खर्च गरे पनि ती क्षेत्रबाट आउने पर्यटकको सङ्ख्या धेरै नरहेको उनले बताए।
नेपाल पर्यटन बोर्डले सार्वजनिक गरेको तथ्याङ्क अनुसार जुन महिनामा ४६ हजार नौ सय पर्यटक हवाईमार्गबाट नेपाल आएका छन् जसमा ८ हजार ३ सय ५१ अमेरिकी र ४ हजार ७ सय ८७ युरोपेली छन् भने भारतीय पर्यटकको संख्या २३ हजार रहेको थियो।
नेपाल राष्ट्र बैंकको विनिमय दर अनुसार भोलि नेपाली रुपैयाँ डलरको तुलनामा १२८ दशमलव ११ को नयाँ कीर्तिमानी न्यून बिन्दुमा झर्नेछ। नेपाली मुद्रा यस वर्षको सुरुदेखि नै ७.४५ प्रतिशतले अवमूल्यन भएको छ, जब प्रत्येक डलरले रु ११९.२४ पाउँदै आएको थियो। यसैबीच, रुपैयाँको कमजोरीले मुद्रास्फीतिलाई थप तिव्रता दिने र आगामी दिनमा व्यापार अन्तर फराकिलो हुने सम्भावना रहेको छ।
अर्थशास्त्री भीम भुर्तेलले डलरको तुलनामा स्थानीय मुद्राको अवमूल्यन नेपालको अर्थतन्त्रका लागि सबैभन्दा डरलाग्दो अवस्था भएको र यसले मुद्रास्फीतिमा उकालो लाग्ने र अन्ततः गरिबीको दरलाई थप नराम्ररी बढाउने बताए।
“सामान्यतया बलियो डलरको अर्थ आयातित वस्तुहरूको मूल्यले देशमा थप मुद्रास्फीतिको दबाब दिनेछ, नागरिकहरूको खर्च गर्ने क्षमतालाई मार्नेछ र धेरै मानिसहरूलाई चरम गरिबीमा धकेल्नेछ।”